Trẻ em thường bị lôi cuốn những đồ chơi có hình khối kỳ lạ, màu sắc sặc sỡ và có âm thanh vui tai. Hiện nay, rất nhiều đồ chơi trẻ em sản xuất tại Trung Quốc đạt được ba tiêu chí này. Tiếc rằng, vì chạy theo lợi nhuận nhiều nhà sản xuất đã dùng những loại sơn rất đẹp, bắt mắt, những vật liệu rất hợp sở thích của trẻ nhưng lại có chứa chất độc có hại cho sức khỏe trẻ em.
Trẻ em cần phải có đồ chơi
Đồ chơi rất cần thiết cho trẻ em. Ngoài vai trò là món giải trí, đồ chơi còn có vai trò quan trọng cho sự phát triển tư duy, nhân cách cũng như sáng tạo của đứa trẻ.
Do đó, phụ huynh, nhà trẻ khi chọn đồ chơi cần lưu ý chọn những món phù hợp với lứa tuổi, giới tính, sở thích cá nhân của nhóm hoặc từng đứa trẻ mới kích thích được trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của chúng.
Xu hướng chung, trẻ em thường bị lôi cuốn những đồ chơi có hình khối cầu kỳ, màu sắc sặc sỡ và có âm thanh vui nhộn tai đi kèm. Vì thế các nhà sản xuất đều cố gắng đưa ra những món đồ chơi lạ lẫm, màu sắc sặc sỡ, bắt mắt với vật liệu đặc biệt để hấp dẫn trẻ em.
Tiếc rằng, do quá “chăm chăm” về màu sắc và hình khối kỳ lạ, nhà sản xuất cả khách quan lẫn chủ quan làm cho đồ chơi không an toàn cho trẻ, đặc biệt nhiều độc chất gây những bệnh nội tiết chuyển hóa tác động về lâu về dài:
Ẩn họa sau những sắc màu sặc sỡ
Để các loại sơn có màu đẹp, sặc sỡ màu, các nhà sản xuất hay dùng các hợp chất có kim loại như chì, cadmi, chrom….
* Chì, Pb, là một kim loại mềm màu xám. Chì có thể nằm trong nhiều hợp chất có màu sắc khác nhau như muối chì cromat có màu vàng nhạt, muối chì thủy ngân màu vàng đỏ … nên thường được dùng trong pha sơn, thủy tinh, đồ gốm, chén đĩa đồ chơi.... Chì không có vai trò sinh lý gì với cơ thể và hoàn toàn là chất độc hại với con người. Vào cơ thể chì tích lũy lâu dài ở trong cơ thể, đặc biệt ở trong xương và thải trừ rất chậm ra khỏi cơ thể qua nhiều thập kỷ. Chì đặc biệt độc với hệ thần kinh của trẻ em, gây chậm phát triển trí tuệ, chậm phát triển thể chất..
* Cadmium, Cdlà một kim loại độc không kém gì chì, thủy ngân. Cadimi dùng sản xuất sơn, phẩm màu công nghiệp, làm điện cực pin, dùng mạ điện trong sản xuất máy bay... Khi sản xuất đồ chơi phủ sơn nhà sản xuất thường dùng phẩm màu, nhựa có cadimi hay chính cadimi làm vật liệu mạ đánh bóng, do đó nó nhiễm vào sản phẩm. Nguyên lý gây ngộ độc của cadimi là do cạnh tranh với một số kim loại khác như kẽm, sắt, làm đảo lộn quá trình sinh học trong cơ thể. Nhiễm độc cadmium sẽ chậm phát triển xương, còi xương cho trẻ, loãng xương khi già. Cadmium cũng có thể dẫn đến tử vong hay các bệnh lý khác như ung thư tiền liệt tuyến, phổi, vú..
* Thủy ngân, Hg, thủy ngân kim loại là dọng lỏng không tan trong nước, có thể bay hơi ở nhiệt độ phòng. Dạng muối, hợp kim được dùng để mạ vàng, mạ thiếc, mạ đồng, tráng gương. Nhiễm độc thủy ngân gây hại cho hệ tiêu hóa và thần kinh.
Ẩn họa từ các đồ chơi dẻo, mềm, nhún nhẩy
Để các đồ chơi bằng nhựa, chất dẻo được mềm, nhún, chịu nhiệt các nhà sản xuất thường cho thêm các phụ gia gốc phthalates. Các phthalate trong đồ chơi sẽ thôi ra và theo đường tiêu hóa vào cơ thể con người. Trẻ dùng bình sữa, bát nhựa, đồ chơi bằng nhựa sẽ bị phơi nhiễm phthalate.
Nhóm chất phthalates đều là các xenoestrogen (estrogen ngoại lai) là những chất làm rối loạn nội tiết (endocrine disruptors), rối loạn hệ thống hoóc môn giới tính và gây ra dậy thì trước tuổi ở cả bé gái lẫn trai. Ở bé gái, khi cơ thể chưa dậy nhưng bị tác động của một lượng lớn dẫn xuất phthalate, các xenoestrogen thật sự, lượng estrogen ngoại lai này cũng sẽ kích hoạt vùng dưới đồi và tuyến yên tiết ra các hoóc môn hướng dục (gonadotropins) “đánh thức” buồng trứng làm việc và gây ra dậy thì sớm. Biểu hiện của dậy thì sớm ở bé gái thể hiện qua: phát triển vú, sau đó mọc lông nách, lông trên xương mu và xuất hiện kinh nguyệt. Ở trẻ trai, cũng có dậy thì sớm nhưng dấu hiệu thường kín đáo hơn.
Ở phụ nữ, nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy các phthalates làm tăng nguy cơ lạc nội mạc tử cung (endometriosis) cũng như ung thư vú.
Đôi điều bàn luận
Chất độc trong đồ chơi bẩn, đặc biệt đồ chơi từ Trung Quốc, đã được cảnh báo rất nhiều:
Chi nhánh Fisher-Price của tập đoàn đồ chơi lớn nhất thế giới Mattel (Mỹ) đã thu hồi cả triệu đồ chơi, hơn một nửa là từ Trung Quốc, do sử dụng sơn chứa quá nhiều chì.
Theo tiêu chuẩn Việt Nam, lượng cadimi cho phép trong đồ chơi trẻ em là 60 mcg/kg, xét nghiệm ngẫu nhiên đồ chơi Trung Quốc thấy hàm lượng cadimi trong sơn vẽ phủ trên đồ chơi này là 7.390 microgram/kg, cao gấp 123 lần cho phép.
Từ lâu, phthalate đã bị cấm ở Âu, Mỹ. Theo tiêu chuẩn của EU đồ chơi là không an toàn nếu phthalates trên 0,1% trọng lượng sản phẩm. Tổ chức Hòa bình xanh Greenpeace cảnh báo đồ chơi trẻ em từ Hong Kong, Trung Quốc có chứa chất phụ gia phthalates quá cao. Năm 2006, một nửa trong số tất cả các loại đồ chơi bị rút khỏi thị trường EU là của Trung Quốc.
Chính Ủy ban Bảo vệ người tiêu dùng Trung Quốc cũng xác nhận hơn 20% quần áo và đồ chơi trẻ em Trung Quốc không đạt tiêu chuẩn an toàn.
Cũng như thức ăn, với đồ chơi để an toàn cho trẻ em, tốt nhất chúng ta phải chọn đúng sản phẩm có xuất xứ nguồn gốc. Những đồ chơi Trung Quốc quá rẻ hoặc bán “cả lố”, bán “cân ký” chắc chắn là thiếu phẩm chất và có khả năng độc hại. Tiến sĩ Trần Ngọc Quyển, Phó phòng Vật liệu-Hóa dược, Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho rằng: "Tốt nhất phụ huynh không nên mua các loại đồ chơi của Trung Quốc. Thay vào đó, có thể mua đồ chơi trong nước, cũng có không ít mẫu đẹp. Quan trọng là nó an toàn với trẻ".
TS.BS Trần Bá Thoại
Ủy viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam
0 comments :
Post a Comment